De mina a lago nas Pontes de García Rodríguez

Nin Obama, nin McCain!! LITIÑO FOR PRESIDENT!!

CIBERACCIÓN: "O EUME MORRE"

Medio Ambiente vén de culpar (9 de xullo) ás obras da autovía Ferrol-Vilalba da acidez no Eume, causa da morte dos peixes. Días antes (1 de xullo) para a consellaría o responsábel era o encoro do Eume, que explota Endesa. E non esquecimos a rocambolesca explicación ofrecida pola consellaría de Manuel Vázquez (25 de xuño) culpando da catástrofe ás "características xeolóxicas da canle", isto é, ao propio Eume. Diante deste paripé, ADEGA trasladará á Fiscalía de M. A. o ocorrido no río, para investigar o proceder da administración e depurar as responsabilidades neste atentado ecolóxico.

Tí podes esixir á administración que tome medidas urxentes para recuperar o ecosistema do Eume e o Chamoselo e que namentras non se leven adiante medidas correctoras, se suspenda a pesca no Eume entre As Pontes e a desembocadura. Tamén, podes esixir da administración máis transparencia e rigor á hora de determinar a orixe da acidificación e a morte dos peixes, probabelmenmte debida á "limpeza" do encoro da Capela. Dende a web de www.vadeando.com podes facer chegar a túa protesta á Consellaría de Medio Ambiente.

A asociación cultural DZ presenta:

REGGAE NIGHTS vol. 2

MAJAHNI reggae band

+

Jr. PEPE

+

SOUND SYSTEM

Sábado 21 Xuño

23:30h 3€

no local da A.C DZ de San Sadurniño

---

E durante todo o verán.... OS MERCORES DZ!!!! todo-los mercores disfruta da millor música ao vivo no local da asociación

mercores 9 Xullo ESKAKEO + EKISDE

mercores 16 Xullo BLACK ROSE (versions de Thin Lizzy)

mercores 23 Xullo AL VILA

mercores 30 Xullo NEBOA + THE ARRADIOS

Alqueva: o maior lago artificial de Europa Occidental

Tras muchos años de controversias, el embalse de Alqueva, el mayor lago artificial de la Unión Europea, funciona a pleno rendimiento. Su construcción impulsará el desarrollo económico y social del Alentejo portugués, una región tradicionalmente deprimida, pero muchos grupos temen que se haya producido un grave deterioro medioambiental, histórico y artístico irreparable.

El pasado mes de febrero de 2007, el nivel del agua en el embalse de Alqueva llegó a la mayor cota alcanzada desde su construcción, ligeramente superior al 90% de la máxima capacidad de almacenamiento. En la actualidad, el embalse se encuentra lleno en un 80%.

Este embalse del río Guadiana se encuentra en la región portuguesa del Alentejo, próxima a la frontera hispano-portuguesa. De hecho, parte de la cola del embalse está en la provincia española de Badajoz.

La presa del embalse de Alqueva es grande, pero sin llegar a dimensiones colosales, unos 100 m de altura por 450 m de longitud. Sin embargo, la longitud del embalse (superior a 80 km), su capacidad de almacenamiento (4150 millones de m³) y la superficie de la lámina de agua (25000 hectáreas) convierten a esta controvertida obra en el mayor lago artificial de la Europa Occidental.

+ info AQUÍ

DE CÓMO AS CHOIVAS IMPIDEN A CONTINUACIÓN DOS TRABALLOS; A FÁBULA DA FORMIGA E OUTROS CONTOS

A ambigüidade do discurso
Restan xa poucas horas para que se cumpra a primeira efeméride da destrución do Círculo Lítico da Mourela e aínda nada sabemos deses informes que restaban importancia á conservación da necrópole e que falaban de cabanas medievais e outras lerias, deses mesmos informes que aconsellaban a destrución do círculo e que daban o visto bon á grave alteración dun conxunto funerario milenario. Onde están eses informes? Por que logo dun ano non foron feitos públicos?

Levamos doce meses asistindo aos avatares da mala planificación dunha obra pública que día a día está a pór en perigo a integridade do noso patrimonio cultural e imos xa fartos e cansos de que a administración ignore os nosos consellos, que con todo o cariño que lles gardamos como administrados que somos deles, non chegamos a comprender que é o que se pretende facer no lugar. Entristecerianos moito ver un túnel ocupando o furado da Mourela.

Hai que lembrar que no mes de xuño do pasado ano, a Dirección Xeral de Patrimonio Cultural levantaba a cautela sobre os restos da necrópole megalítica e establecía unha serie de áreas de exclusión de obra no perímetro das mámoas. Esta decisión política excluía a necesidade de garantir a máxima protección dos elementos que aínda quedaban, ignorando a proposta plantexada pola Plataforma e por ADEGA para a construción dun túnel baixo o xácigo, que nun principio fora apoiada por Patrimonio.

Desbotada esta alternativa por parte da Consellería de Política Territorial, alegando a inviabilidade técnica e económica do proxecto, iniciáronse as tarefas de desmonte para a construción dunha gabia. Gabia que ben podería figurar no récord Guiness cos seus sesenta metros de profundidade como a máis fonda do mundo, aínda que tamén podería ser proposta a récord da ineptitude na planificación dunha obra pública.

Parece que a decisión de trazar unha autovía por medio dun campo de mámoas impide que a gabia conte cun sistema de terrazas laterais que neutralicen os desprendementos de terreo, que regulen a escorrentía das augas e que deixe pasar a luz do sol. É por isto que a día de hoxe as obras seguen paradas.

Unha mámoa ao bordo da gabia
En contínuas comunicacións dirixidas ao Director Xeral de Patrimonio Felipe Arias Vilas, informábaselle sobre o risco de afectación das áreas de exclusión de obra que a súa dirección establecera no mes de xuño de 2007 e solicitábaselle a paralización das obras que estaban a afectar á área de exclusión de obra da mámoa catalogada co código GA15070127.

A día de hoxe a mámoa atópase a uns tres metros do bordo do talud, lonxe dos 40 metros de distancia establecidos por Patrimonio. Ao noso entender a situación actual impide a súa documentación se temos en conta a perigosidade de acometer a escavación deste elemento, por mor dos desprendementos. Das comunicacións ao director xeral nada sabemos, ninguén se sentiu aludido ao parecer. Mágoa que as oracións e as plegarias nada serven contra a forza da gravidade.

Intoxicación informativa
Como guindiña para este pastel administrativo tivemos a sorte de coñecer a semana pasada na televisión local das Pontes, unhas declaracións da Consellería de Política Territorial nas que se nos “informaba” aos ponteses do retraso nas obras da autovía por mor das choivas. Nada se dicía dos contínuos desprendementos de terra na Mourela, que obligaron a modificar os plans de actuación na zona, que engadiron máis tempo á finalización da obra e que están a por en perigo a integridade dos elementos patrimoniais que ainda quedan na Mourela. Tampouco se informaba das contínuas fendas na estructura de gunitado na parede Norte da gabia, que tiveron que ser feitas de novo en repetidas ocasións.

A choiva tivo algo que ver, pero non son os fenómenos ambientais os que planifican as obras públicas.

Reflexión final
Certo é que nos últimos meses preocupámonos moito ou demasiado por todo o que aconteceu na Mourela e dende algún sector local criticouse a nosa inoperatividade noutros temas a nivel patrimonial que afectan aos elementos arqueolóxicos das Pontes. Mais o caso da Mourela é un caso real e actual que exemplifica perfectamente cal é o interese e a atención que se lle presta ao patrimonio, tanto dende a corporación local como dende o goberno da Xunta. Por isto, a nosa teima de defender o que ninguén defendeu, a nosa teima por esclarecer o que ninguén esclareceu e a nosa ilusión por ver algún día o que é noso, respectado.

Clica aquí para ve-lo video

Lago da mina xuño 2008

E continua o enchido do lago...pasiño a pasiño

Pois si, comeza o mes de xuño, acercase o verano, afortunadamente diría eu, e entre opinións negativas, coma a do Catedrático Ramón Varela e tamén favorables coma a do tamén Catedrático Felipe Macias, continua a encherse o tremendo burato da xa, antiga mina de Lignito de As Pontes. Por certo moi boas entrevistas tanto a de Varela coma a de Macias que recomendo leades neste mesmo blog.

Sen entrar a valorar opinións concretas o que si me molesta dende a miña reducida óptica e a falla de información. Non se esta informando o pobo de As Pontes da evolución desta obra xigantesca. Estamos falando duna rexeneración medioambiental que vai transformar o noso entorno de maneira irreversible. Nin concello, nin Endesa, nin xunta. ¿non merece o pobo de As Pontes estar informado? Eu coido que si.

O pasado domingo día un de Xuño, din un paseo por a zona dos alimpadoiros. Déixovos un vídeo do aspecto que presenta o Lago. (Ver vídeo do Lago)

J.A.Blanco Bouza

Cómo entran os lodos de ENCE no Ulla?

As minas de Touro reparten-se en dous sectores, Bama e Arinteiro. No sector de Bama, cando chove, a agua escoa ou filtra-se através dos lodos que se utilizan para restaurar os taludes, e a agua accede á lagoa superior, a máis grande das duas existentes neste sector.

A vexetación acuática medra nesta lagoa pero non é suficiente para neutralizar a carga contaminante. Desta lagoa sae un canal que vai dar a unha segunda lagoa, extremadamente contaminada e de aspecto azul verdoso. Desde esta lagoa, cando chove, a agua escapa libremente ao rego Xeimar, tributário do Brandelos.

Este río, carregado de contaminantes orgánicos e metais pesados, chega ao rio Ulla, sendo un dos principais focos de contaminación do Ulla e, tamén, da ría de Arousa.

Artigo e fotografías extraídas no blog O Povo contra Ence

Ramón Varela: "O enchido actual do lago das Pontes paréceme que non é o correcto"

ENTREVISTA PUBLICADA NO XORNAL COMARCAL PEGADAS NO NÚMERO DE XUÑO DE 2.008

Ramón Varela Díaz, catedrático de Bioloxía e Xeoloxía e doutor en Bioloxía, segue a ser unha das referencias do ecoloxismo galego na actualidade. Loitador incansable,Varela é autor da tese "A contaminación atmosférica en Galicia", traballo que no puido ler na Universidade de Santiago e que si foi aceptada pola Universidade Autónoma de Madrid, obtendo a máxima cualificación. Con él falamos ao respecto do actual proceso de enchido do oco da mina das Pontes e as problemáticas que este pode xerar na comarca.

Como ben sabe o enchido do oco da mina das Pontes xa se está a producir. No horizonte agárdanos o que será un dos maiores proxectos ambientais levados a cabo na nosa comarca nos últimos anos. Que eivas pensa vostede que presenta o actual proxecto do lago da mina das Pontes?

Ben, existen efectivamente varios problemas, uns relacionados co que é o medio físico e outros relacionados co medio ambiente. Co que respecta ao medio físico, hai que dicir que existe unha falla no lugar que ocupa a mina, que está aí dende fai millóns de anos inactiva na maior parte, pero que tivo unha actividade en épocas históricas, fai 2.500 anos aproximadamente. Esta falla que pasa polo Pedroso, As Pontes e Muíño Novo e que se extende en 55 kilómetros, pode ter actividade e pode provocar terremotos. Entón atopámonos que en canto se encha o oco de auga, debido á presión hidrostática, pode lubrificarse a falla e provocar terremotos. É evidente que este é un perigo certo que pode existir. Isto a nivel de medio físico. E logo a nivel ambiental, hai outros problemas como a humidade que pode crear, e ao mesmo tempo o problema e as repercusións que pode traer para as augas do río Eume. A miña opinión é que debería facerse un estudo ecolóxico de todo o entorno, estudo do impacto que pode producir o enchido desta forma e ao mesmo tempo sacar as conclusións, é dicir se merece a pena facer esta obra, en función das consecuencias negativas que pode traer.

Fálase de que un dos fáctores esenciais para obter unha correcta calidade das augas é o ritmo de enchido, que no caso de ser prolongado sería máis prexudicial para a calidade da auga. Cal é a súa opinión ao respecto?

Ben, coido que non debemos xogar con aspectos que na natureza non están comprobados. Refírome a que, se ben hai algúns exemplos de lagos que se crearon a partir de minas abandoadas, son todos exemplos que non son comparables ao que temos na actualidade aquí, pois teñen só a décima parte do tamaño que ten o oco das Pontes. Neste caso concreto, non hai ningunha experiencia no mundo onde se enchera un oco tan grande con estas condicións ambientais. Polo tanto se sae mal, non se poderá dar marcha atrás, no sentido de que non se vai a poder baleirar a auga, que sería demasiado ácida e traería problemas, e podería producirse problemas a nivel de ecosistema na ría. Entón a cuestión fundamental reside en que é preferible antes de comezar a facer as cousas, facelas con garantía. A calidade das augas terá que ser controlada por parte da Administración, por que a empresa o que fai é abandoar o proxecto unha vez que está cheo o furado e pasarllo á Administración. Polo tanto no futuro correremos todos cos gastos que poida levar consigo o control desa posible contaminación, e iso será un efecto máis que nos vai a deixar esta industria. Non é certo que non haxa alternativas, o enchido actual do lago paréceme que non é o correcto, tal e como o pretende facer a empresa, esa é a cuestión.

Fálase tamén das posíbeis modificacións do clima da zona debido á gran masa de auga que albergará o futuro lago. Como pode chegar a repercutir en constantes ambientais como a temperatura, a humidade e outros fenómenos asociados?

Ben, hai que ter en conta que estamos nunha zona de vacía e rodeados de montañas o que crea unhas condicións determinadas. A gran evaporación que se pode dar no lago nesas condicións, vai a repercutir nun aumento da humidade relativa, podéndonos atopar un ambiente cunha maior humidade da que existe na actualidade, e isto vai a traer repercusións negativas. Sábese despois da experiencia dos grandes encoros galegos, como o caso de Belesar ou de Castrelo de Miño, que antigamente nas zonas próximas aos encoros os agricultores tiñan que utilizar tres veces o sulfato para atacar o mildeo das viñas, e agora cos encoros xa construidos, en vez de tres veces necesitan aplicar ata oito veces o sulfato. Isto explícase por que as pragas como os fungos propáganse moi ben en condicións de humidade, polo que un aumento de temperatura cunha maior humidade na zona, serían as condicións perfectas para que proliferasen algunhas enfermidades, parásitas e vexetais. Pero ao mesmo tempo tamén podería repercutir na saúde das persoas pois veríanse agudizados algúns dos problemas relacionados co asma, a bronquite, os enfisemas e outros, de tal xeito que repercuta na saúde sobretodo dos nenos e das persoas maiores, que son o grupo máis sensible aos problemas respiratorios.

Como ben sabe o último dos mellores bosques atlánticos conservados alberga un treito deste río. Como pensa que pode afectar ás Fragas do Eume unha baixada no caso de seca, do caudal do río? E nos bancos marisqueiros da ría de Pontedeume?

Hai que ter en conta que esa auga áceda que se vai a producir no futuro lago en contacto coa pirita, vai a provocar a transformación dos sulfuros en sulfatos e polo tanto vaise a producir unha baixada do pH. É dicir que sí se verán afectadas as Fragas do Eume dalgunha maneira o que repercutirá negativamente nun espazo natural importante, repercutirá na calidade das augas do río Eume, repercutirá na calidade das augas da ría de Pontedeume e evidentemente repercutirá incluso, na saúde dos habitantes que están nas zonas próximas. Por qué? Pois por que aí vai a haber unha evaporación importante e unha humidade e iso vai a proliferar o aumento de pragas no campo, así como repercusións a nivel de enfermidades respiratorias como asma e bronquitis que poden afectar á poboación.

Que especies animais e vexetais poderíamos atopar nun futuro lago de seguirse co proxecto actual?

Eu non me atrevo a dicir o que vai a haber aí por que pode ser un lago morto tranquilamente. Se non hai garantías de que as augas teñan unha calidade determinada e de que esa auga sexa similar á do río Eume -e iso vai a ser bastante dificil-, é evidente que non podemos dicir que especies vai a haber aí. Ao mellor é un lago morto. Pódese dar a circunstancia de que sexa así. A evolución da calidade das augas tampouco se mira no primeiro momento, é dicir ao cabo de catro ou cinco anos, senón que hai que vela co paso do tempo, pois nun primeiro momento pode parecer que as cousas funcionan con normalidade e calidade, e despois a medio ou longo prazo pódense chegar a dar uns problemas importantes. O máis normal é que xa comecen os problemas dende o principio.

Logo de que a calidade da auga sexa a axeitada e a rexeneración do entorno esté completa, o control do lago pasará a Augas de Galicia. Como pensa que pode repercutir este traspaso de competencias no futuro?  

A cuestión é que a nivel privado sabemos que non existe un control, pero que a nivel público ese control tampouco se dá. A proba é que moitos dos nosos ríos están contaminados, hai zonas de praia que están contaminadas, hai falta de depuración de augas residuais en moitos concellos e é unha competencia municipal e da administración pública. É dicir que nos atopamos que hai unha empresa que busca gastar o menos posible na solución dun problema creado pola propia empresa e a Administración acepta que ese problema se lle traspase a ela, o cal tampouco é garantía de que se vaia a realizar un control exhaustivo. Eu non entendo moi ben como a nivel público se pode aceptar un compromiso desta índole, pois isto traerá consigo que no futuro terá que haber un control exhaustivo e reparar o que a empresa estivo deixando mal. Isto recaería despois na Administración que tería que solucionalo, cando foi un problema creado por unha empresa privada. Atopámonos pois no punto de inicio, é dicir, como unha empresa privada logo de sacar uns benefizos tan grandes como tivo,    -nos anos 90 acadaba uns benefizos netos de 40.000 millóns de pesetas-, agora poida estar escatimando a nivel económico a solución dun problema, que realmente non significa nada para o imperio que é esa mesma empresa. Penso que a Administración non debe pagar o custe da empresa privada, cos custes sociais que isto implica e cos custes económicos, claro.

Segundo os responsábeis do proxecto de rexeneración da escombreira, este é un dos exemplos europeos de rexeneración ambiental polo que destruir ou desfacer esta escombreira hoxe en día sería tirar os cartos que se invertiron para rexenerar esa zona. Que opinión ten vostede ao respecto?

Eu penso que a empresa actuou moi á lixeira, dende o punto de vista de que ela fixo o que lle pareceu coa escombreira, pois creou unha montaña artificial onde non a había por un lado, e por outro creou un foso onde antes non o había, ou sexa dous problemas distintos. A súa obriga tal e como establece a lei, é a de devolver os materiais que se sacaron dun lugar ao seu lugar de orixe, sempre que se poida. Neste caso o lugar que lle corresponde é o oco da mina. Pódese amortiguar o foso que produciu, cos escombros que depositou facendo a montaña. Isto é o que tiña que facer agora, trasladalo de novo, pero como á empresa lle resulta máis barato coller e abrir para que lle entre auga directamente do Eume é o que pretende facer, non é máis que unha cuestión de custes da empresa, trasladándolle o problema á Administración. Ao final é iso, enténdase da maneira que se entenda, e todo o demais son xustificacións do mundo, chamémoslle entre comiñas “científico” que máis ben é anticientífico, por que intenta xustificar o inxustificable. Non se pode xustificar neste momento unha alternativa como esta baixo ningún concepto e o que parece xa inconcebible é que os que dalgunha maneira teñen unha información científica distinta, que nin sequera se lles escoite, este é o caso do Instituto de Xeoloxía da Coruña que nin sequera a Administración se lle pon ao teléfono.    

Pontedeume oponse a que Ence trasládese á comarca das Fragas

O posible traslado de Ence ao municipio mineiro coruñés das Pontes -apoiado polo propio conselleiro de Medio Ambiente, a máis diso por grupos políticos e sindicatos do Concello gobernado polos socialistas- suscitou as primeiras voces en contra. Entre colectivos ecoloxistas e entre os políticos do veciño municipio de Pontedeume, onde desemboca o río Eume do que se abastecería a papeleira e que atravesa As Pontes. En ambos os casos, esgrimen argumentos de índole ambiental para oporse ao proxecto, máis cando a fábrica estará moi próxima ao parque natural Fragas do Eume, que abarca bosques dos concellos das Pontes, Pontedeume, Cabanas, Monfero e A Capela.

O alcalde eumés, Gabriel Torrente (PP), declara que Ence non sería ben recibida na comarca. «É unha aberración que se instale aquí, nun espazo natural». Agustín Vilariño, portavoz do PSOE de Pontedeume, resume a súa postura así: «Canto máis lonxe estean este tipo de proxectos, mellor». Para o BNG eumés, a instalación de Ence nas Pontes suporía unha «voadura controlada para ou parque natural». A Sociedade Galega de Historia Natural tamén considera que As Pontes non é o lugar idóneo para Ence. «Vos tremendos impactos dabondo coñecidos deste tipo de industria, sumaríanse aos causados dende hai décadas pola central térmica de Endesa e as actividades mineiras», sinala. Tamén argumenta a entidade que a industria papeleira repercutiría de forma negativa no parque natural.

Estas posturas en contra de Ence contrastan coas mantidas polos políticos e sindicatos das Pontes e o propio conselleiro de Medio Ambiente. O alcalde das Pontes, o socialista Valentín Formoso, sinala: «Temos auga, gas industrial, 2.200 megawatts eléctricos, vocación industrial, 180 hectáreas de chan industrial, proximidades con infraestruturas viarias e eucalipto nun radio de 70 quilómetros». Formoso conta co respaldo de UXT e do PP. O portavoz do PP no municipio, Eladio Pico, tamén se mostrou favorable ao asentamento de Ence nas Pontes, aínda que asegurou sentirse escéptico de que finalmente o proxecto concrétese na vila mineira. BNG, CIG e CC.OO. eludiron pronunciarse ata coñecer en profundidade os detalles da iniciativa.

A Voz de Galicia

As lagoas artificiais 'secuestran' o CO2

Un estudo con partipación española asegura que este tipo de balsas absorbe máis dióxido de carbono cos bosques,e tanto coma os océanos

Ata o de agora foran desprezadas, pero realizan un traballo importante de mitigación do cambio climático. Os estanques agrícolas, creados polo home para fornecer auga aos campos de regadío, absorben máis dióxido de carbono que os bosques, e tanto como os océanos. E trátase de cantidades nada desdeñables, segundo un estudo liderado pola Universidade de Iowa (EEUU) e publicado en Global Biogeochemical Cycles. O investigador do Consello Superior de Investigacións Científicas (CSIC) Carlos Duarte, quen participou neste estudo, apunta que a taxa de captación das presas agrícolas é mil veces superior por metro cadrado á dos océanos, e de 20 a 50 veces maior á dos bosques.

é a primeira vez que se realizaron medicións nestas infraestruturas. "Son sistemas acuáticos pequenos, que ata agora non se tiveron en conta, pero que contribúen a mitigar nunha medida modesta pero importante o cambio climático", apunta Duarte. Os estanques artificiais secuestran cada ano 150 millóns de toneladas de carbono, unha cifra similar á que se almacena nos océanos.

Para realizar o estudo, os investigadores realizaron medicións da cantidade de carbono que absorberon as balsas de EEUU durante os últimos 10 anos e revisaron os informes con medidas puntuais de diversos países. "Fronte aos lagos naturais, os estanques teñen unha maior capacidade de captación de carbono polo propio uso das balsas, ás que tamén acode gañado, e que están enriquecidas con nutrientes, polo que a produción fotosintética é maior", explica Duarte.

A taxa de acumulación de sedimentos na piscina é moi alta, polo seu propio uso, e como consecuencia a súa vida útil é curta. Unha vez que se deixa de empregar para regadío, o ideal é que se abandone, e que se escave unha nova. Duarte indica que un dos prexuízos é que se drague, xa que os sedimentos que atrapan ao CO2 removeríanse e liberaríase o dióxido de carbono.

No mundo hai 304 millóns de lagoas naturais e balsas agrícolas, que cobren uns 4,2 millóns de km2. España carece dun inventario destas lagoas, unha materia pendente para o que podería perfílase como unha nova solución para salvar o clima.

Incorporar os estanques no "post-Kioto'

Dada a importancia destas balsas, o investigador do Instituto Mediterráneo de Estudos Avanzados (CSIC-Universidade das Illas Baleares) Carlos Duarte afirma que se deberían incorporar no próximo réxime internacional de redución de emisións, tras o Protocolo de Kioto en 2012, como sumidoiros de dióxido de carbono.

Os encoros agrícolas absorben en torno ao 5% das emisións e iso debería recollerse na lexislación. "Deberíase incorporar como sumidoiro e, ata, dentro do conxunto de créditos de carbono, que se computaría á agricultura", indica Duarte. Os lagos artificiais terían a mesma consideración que os bosques, como captadores.

Artigo do diario Público

Reportaxe sobre Choiva Azeda no xornal comarcal Pegadas

A REPORTAXE É DE XOSÉ MONTERO. PUBLICADA NO XORNAL PEGADAS, EDICIÓN DE MAIO.

"QUEREMOS OFRECER ALTERNATIVAS. FACER O QUE SE NON FIXERAMOS NON FARÍA NINGUÉN".

Xa non son os rapaces que hai cinco anos se embarcaran nunha iniciativa ilusionante, pero complicada, dinamizar á xuventude local, a traverso dunha asociación na que tivesen cabida as súas propias inquedanzas. Así nacía a Asociación xuvenil Choiva ázeda, á que o paso dos anos tamén lle supuxo derivar ó que actualmente é unha asociación sociocultural. Hoxe teñen xa cinco anos máis, pero manteñen intactas esas condicións propias da xuventude, anque ás veces nos custe tanto recoñecelas. A ilusión, o compromiso, e a iniciativa, eran valores comúns nun grupo que víu a necesidade de cordenar as inquedanzas de xente que estaba a facer cousas, dende campos moi diversos. Creábase así unha entidade que podía albergar a amalgama de actividades que se acabaron por ver beneficiadas de contar cun apoio, un local, e novas posibilidades de formación. Di Ismael Blanco que foi unha grande ocasión de aglutinar a xente nova que, anque ás veces remasen na mesma dirección, non remaban a un mesmo tempo. "Hai que ter en conta que somos un pobo pequeño e aquí cremos coñecernos todos. E é que, a bo seguro que a mocidade da vila, ó final todos nos vemos nalgún intre, pero realmente non nos coñecemos. Atopámonos falando á fin con xente coa que nunca cruzaras unhas verbas, e que estabamos traballando xuntos, e cuns obxectivos comúns".

Falar cos rapaces e rapazas de choiva ázeda ten algo ainda dese caos máxico que envolve á Asociación dende a súa fundación. Falas cun grupo como quen fala cunha persoa que se está a plantear moitas cousas a un tempo. A riqueza dun sistema sen protagonismos, con funcionamento asembleario, e e sen cargos directivos, é un acicate para a diversidade que se manifesta nas opinións e no traballo. "Isto funcionou así sempre", di Marcos Varela "En menos de dous anos eramos máis dun cento de xoves de diferentes procedencias e expectativas, que nos reunimos para facer cousas, e para ter un sitio onde facelas, e un grupo con quen organizalas.

Tamén é certo que tocamos teito moi axiña, porque eramos tantos, e con tantas arelas diferentes, que era moi difícil funcionar, pero á vez sempre había xente interesada en calquera iniciativa. Nunca fomos un grupo uniforme nin uniformizado. Pero é algo do que estamos fachendosos porque era o que perseguiamos".

De calquera xeito semella que falan de Choiva ázeda case con nostalxia, como se a menos intensidade organizativa, se remitisen a outros tempos como un fermoso recordo. Helio Baamonde entende que este era un proceso natural. " O tempo pasou para a a asociación pero tamén para nós, e xa non somos os rapaces que eramos. Agora estamos condicionados polo traballo, e moitos estamos fóra, porque o traballo nos levou fóra. E en non poucos casos moi lonxe, polo que moitos desligáronse, e outros, anque sigan non poden ter a mesma presenza. Tal vez si fora tempo de que viñese un relevo. Pero a nós xa non nos compete. Nós aparecemos nun contexto en un tempo, e agora se o asociacionismo decaeu na xente nova, ó mellor é porque non o demanda. O noso xa non é asociacionismo xuvenil. E non vemos a necesidade real de reactivar unha agrupación que segue facendo o traballo que pode, e ó ritmo que pode".

O nacemento da Asociación pontesa estivo moi vencellado á música, malia que non tardaron en meterse en actividades do máis variado. Explica Roosvelt Bouza que mesmo detrás da fundación había un claro senso práctico: "Aquí había moitos grupos de música que precisaban dun local. E coa asociación tivemos acceso a el, e a axudas. Tampouco había grandes pretensiósn. O que pasa é que nos fixemos ambiciosos ó ver o ben que estaba a funcionar a iniciativa. Nunca esqueceimos o aspecto lúdico que tiñamos que contemplar. Queriamos facer cousas, pero eran cousas para ocupar o noso ocio, e aí a diversión tiña que estar presente sempre, e tivemolo moi claro".

Detrás do nome de Choiva ázeda hai unha historia que nos fala de provocación. "Si temos que reivindicar esa fin da provocación, porque nós considerabamonos a xeración da choiva áceda. Eramos rapaces e rapazas nados a fins dos 70 e princípios dos 80, que estabamos nunha vila na que esta era unha referencia común. O que non prevemos é que nos fose condicionar tanto para que se nos confundise tanto cun grupo ecoloxista. Non obviamos que é unha das nosas inquedanza, a ecoloxía, pero non é a razón fundamental da asociación. E ó final requeríronnos moito dende ese papel sen que nós tivesemos que ir na busca dese camiño". E se Bandia Rivera lembraba os tempos da fundación, e o intre de escoller o nome, Dani Bouza cre que o logotipo axudou tanto ó obxectivo da provocación como á identificación ecoloxista. "Fora Xulio, que é deseñador quen ideou o logotipo. El xa fora un dos artífices principais da denominación, e seguíu nesa liña de provocación, pero ben entendida. Digamos que non queriamos pasar desapercibidos. Queriamos ser chamativos, coas actividades, co nome, e coa imaxe que nos ía representar".

Logo de incursións na música, na radio, na fotografía, ou , fóronse abrindo novas canles, como o audiovisual ou as viaxes, ata desembocar nunha fronte que hoxe aposta tamén polo deporte, coa segunda tempada contando cun equipo de futbol sala que compite na liga local pontesa." É sumarse a unha actividade que xa está organizada no pobo. Participamos así da súa vida deportiva, e é outra vez un punto de encontro regular para a xente de Choiva ázeda. E o deporte non deixa de ser unha posta novidosa, porque era do pouco no que nos quedaba por involucrarnos". Á fin e ó cabo, o obxectivo primordial, e irrenunciable, é o de fomentar a participación social, para o que é chave a información, pola que apostan divulgando o traballo tamén de outras asociacións en terreos como a ecoloxía ou o patrimonio.

Precisamente téñense destacado na militancia en causas como a defensa do patrimonio arqueolóxico pontés, onde dende sempre se aliñaron coa plataforma en defensa do patrimonio. "Actualmente estamos integrados na propia plataforma, pero é algo que nos acontece con outras entidades. Estamos en Asociacións máis grandes como colaboradores, e aí tanto acudimso na súa busca para difundir o seu traballo, como nos requeren eles a nós. Así ten acontecido con Intermon, Amnistía internacional, ou Adega, que xa os tivemos moitas veces en as Pontes facéndolles de anfitrións"Para dar a coñecer o seu traballo apostaron tamén polas novas tecnoloxías, e teñen en funcionamento unha bitácora ".

O blog é a nosa maior aposta actualmente. É un caixón de xastre no que cabe de todo. A información típica xa está ó acde de todo o mundo. Nós damos outras informacións que queremos compartir ou ofrecemos ese espazo para calquera que teña algo que contarnos. Estamos dando aquelos que interesa á xente que está na nosa órbita, pero sen grandes obxectvos de regularidade, nin de ambicións informativas. E cumpre unha grande función para o contacto ó estramos todos moi espallados". Logo de tanto tempo e tantas actividades é moi difícil escoller con que quedarse. "Fixemos de todo. Fomos fieis ó obxectivo de acoller tódalas sensibilidades. Tivemos un grande eco co concurso de feismo, cos primeiros concertos do Nabiza, ou coa xornada do audiovisual local, pero todos gardamos un grande recordo do calendario ázedo de hai dous anos. Nun intre no que estaban moi de moda os calendarios para recadar cartos ou chamar a atención sobre algo, nós fixemolo coa intención de paslo ben, e resultou unha experencia moi divertida."

Á hora de facer un balanzo do mellor e o peor téñeno ben claro. " Co tempo, todos os que participamos nesta aventura, os que seguimos e os que estiveron antes, derrubamos ese tópico da apatía na xuventude. Os xoves non só fan trompos co coche. Tamén hai xente nova que ten inquedanzas. En As Pontes hai unha mocidade con moito talento, e onde vaias sempre coñecerán a alguén xove natural da nosa vila que ten feito cousas interesantes. Alédamonos de ter contribuido cun papel dinamizador, e como contedores de moitas experencias e proxectos".E o tópico que din demostrou non selo é do gusto deste pobo polas etiquetas. "Aquí ó que se move o primeiro que se fai é etiquetalo. Sempre tés que ser alguén ou contra alguén. Nós temos xente de tódalas ideoloxías, e iso entra no ámbito do privado de cada quen. Nembargantes si somos conscentes de que se nos ten situado nunha beira ou na outra segundo a quen non lle gustara o que diciamos ou faciamos. Pero nacimos e espontáneamente, e tal como xurdimos mantivémonos. Sen que ninguén maior nos dirixira ou abndeirara, e mesmo fomos nós os que nos tentaron captar nalgunha ocasión uns e outros. Pero a independencia que mantemos permítenos non ter precisado entrar nestas batallas".

"O máis sensato é o lago", entrevista a Felipe Macías

Felipe Macías Vázquez é o Director Científico da Evaluación do Impacto Ambiental do proxecto de rexeneración da mina das Pontes. No seu expediente profesional destaca a súa Cátedra de Edafoloxía e Química Agrícola pola Universidade de Santiago de Compostela. Tamén é membro da Academia de Agricultura, Alimentación e Medio Ambiente de Francia e preside a Sociedade Española de Ciencias do Solo.

O texto que se reproduce a continuación é unha breve síntesis literal do máis relevante tratado durante a entrevista.

P: Cal é a duración estimada do enchido do lago e cales son os principais inconvintes que se poden producir durante o proceso?
R: O principal inconvinte sería se o enchido fora lento; porque evidentemente non imos a pensar que aquí xa non volva a caer auga, non?, iso sería absurdo. Pode haber máis ou menos precipitación e polo tanto o ritmo pode variar, entre 4 e 6 anos. Se o ritmo é normal acercarase máis a 4. Se o ritmo é un pouco anormal, con anos excesivamente secos, acercarase a 6, máis non pensamos de ningunha maneira que o fagamos en 10. Se o enchido se fixese só pola precipitación probablemente estariamos falando de periodos que variarían entre 40 a 60 anos. Esto é moito tempo, e entón a oxidación podería afectar enormemente na auga. Nembargantes, se o periodo fosen 6 ou 10 anos, habería que botar máis cal. Pero non pasaría absolutamente nada nese senso, é decir, que a acidez é un problema pero é un problema controlable.

P: Comente brevemente o proceso seguido para o enchido e a rexeneración dos terreos colindantes do futuro lago.
R: A Universidade de Santiago leva traballando nas Pontes dende o ano 1984, noutros temas ambientais, pero case sempre con oxidación de sulfuros; e co tema do lago levamos máis de 10 anos, isto non é unha cousa inventada de hoxe pra mañá.

O principal risco é o de acidificación das augas debido á natureza que teñen os materiais existentes na zona. Ante esa situación, como medidas correctoras, fixéronse algunhas actividades, como meter arxilas brancas encima da superficie, para evitar a oxidación dos materiais que conteñen ferro. No tocante a calidade da auga, fixéronse unha serie de humedais ensaiados previamente na mina de Touro que están demostrando a súa capacidade. E por último, está o seguimento continuo da calidade da auga, controlando se é necesario incorporar caliza ou ben material reductor en función das necesidades.

P: Neste intre estase a facer un enchido só a través da choiva?
R: Exactamente non é así, estase facendo un enchido a través da auga da choiva máis a auga que ven da concesión que ten a central térmica. Tamén se está a meter a auga que ven directamente da escombreira, que hai que decir, que a calidade da auga da escombreira é moi superior á que se tiña avaliado previamente.

P: Por qué?
R: Pois por unha razón bastante sinxela. Porque a escombreira mellorou moitísimo nos últimos anos. A escombreira é un modelo de restauración, podo dicilo, a nivel europeo e mundial. A parte máis profunda da mina, que é unha superfice moi pequena, vaise ver diluida con toda a masa de auga que vai a quedar, en principio, probablemente ata o mes de maio deste ano. E a partir do mes de maio comezará a rebosar caendo no oco e diluindo a auga nesa de peor calidade.

P: E actualmente, o enchido estase desenvolvemento tal e como se tiña previsto?
R: Mellor do previsto. Eu estiven alí a semana pasada, e a calidade da maior parte da auga que xa está no fondo é moito mellor do previsto.

P: No tocante a auga, sábese se será potable para o consumo humano?
R: En principio a auga que haxa no embalse, poderá ser utilizada para todos os usos; dende o baño, pasando pola auga potabilizable, pola cría de peixes ou a utilización en regadío, é decir, todos os usos da auga normal do río Eume.

P: E canto tempo se prevé que pasará ata que poidan ser usadas as augas do lago?
R: O lóxico nun proceso de restauración deste tipo, é primeiro facelo, a continuación facer durante todo o tempo o programa de seguimento e a continuación falar coas autoridades que teñen o control da auga. É dicir Endesa pasará, supoño eu, a competencia da xestión dese lago á Xunta de Galicia e dentro da Xunta de Galicia a Augas de Galicia. Polo tanto é Augas de Galicia a que en función do que teña e unha vez que o admita a que dirá que actuacións se poden facer. Dende o meu punto de vista, por tanto subxectivo, eu creo que practicamente no ano siguiente de estar entregado á Xunta de Galicia, debería de poderse empregar a auga.

P: Segundo a súa opinión, cales serán os usos máis probables dos terreos colindantes do futuro lago?
R: Iso vai a depender de moitas cousas: de quen sexa o propietario e os prazos de ordenación que decida a Xunta. O control da auga correspóndelle a Endesa mentres non o rexenere e despois, corresponderá a Augas de Galicia.

O lago tal e como se concebiu é un lago de uso múltiple. Pola tanto terá actuacións de turismo científico, de conservación de aves (fundamentalmente acuáticas). Van existir unha serie de illas practicamente ailladas, para que non teñan interferencia humana. Haberá unha serie de actividades relacionadas co patrimonio científico, actualmente estamos recuperando fósiles vexetais e animais de hai 25-30 millóns de anos… e con todo iso, poderase xerar un museo e actividades de visita científica. Concretamente toda a conca ábrese fai aproximadamente uns 35 millóns de anos, a última capa de carbón ten 19 millóns de anos, logo todo o xacemento está entre 35 e 19 millóns de anos, é o que se chama o Oligoceno Medio a parte máis profunda e o Mioceno Medio a parte máis alta.

Temos identificado prantas que xa non existían en Europa dende fai millóns de anos. Neste momento estase a recoller moitísimo material de todas as capas, na parte baixa da conca hai unha serie de caracoliños que os paleontólogos din que son mariños, de fondo de ría. Iso significa que a conca das Pontes, estaba unida ao mar e que era simplemente un brazo do Eume antigo que chegaba dende Ares; iso é interesante porque despois a conca pechouse.
Polo tanto, se unimos o dinamismo económico que pode estar entorno á ciencia e á educación, como o que pode estar entorno ao remo e ao deporte, xunto o que se poida estar entorno a outras actividades industriais ou da comarca, tales como: residencias, golf, en fin… fálase de moitas cousas, pois creo que hai unha alternativa interesante de desenvolvemento económico e social.

P: Qué especies animais e vexetais se poderán atopar no lago?
R: Nas zonas máis profundas do lago non vai a haber nada, por que non vai a chegar a luz, fundamentalmente. A flora vai a estar restrinxida ás illas que se van facer e no bordo. Nestas zonas haberá a mesma vexetación que ten actualmente o bordo húmido; é curioso que esa mesma vexetación tamén existía nos pantanos que había hai 30 millóns de anos. En definitiva, a flora que haberá vai ser unha consecuencia das condicións climáticas que temos neste momento, e a responsabilidade do tipo de flora será da Xunta de Galicia, de Endesa, e do mesmo pobo das Pontes. Eu teño unha idea para tratar de reconstruir nun pequeno lugar as condicións de fai máis de 30 millóns de anos, o que sería unha oferta chamativa para que viñeran turistas a ver o bosque do Mioceno, e si se fai ben pode ser tamén pode ser de tipo recreativo, xa que se podería reconstruir unha situación de pantanos e escenas non pantanosas, coa vexetación daquel momento -senón con toda, con moita-, pero non son eu quen o ten que decir, senón quen teña a autoridade no seu momento, e ganas de pagar (risas).

A nivel fauna aí vamos a ter bastante cousa, a nivel de aves acuáticas eu creo que vai a haber todas as que temos no país e as que pasan, incluso haberá crías de anátidas, de garzas, de fochas, é decir, creo que tódalas aves acuáticas poderán desenrolarse perfectamente tanto nos bordos, sobretodo no bordo Norte, porque vai a quedar moi estreitiño e practicamente non se vai a poder utilizar, van a quedar esos humidais que estamos a facer para controlar a calidade da auga, e despois un lugar máis de interese natural.

Con respecto aos peixes, isto si que é importante. Durante o periodo de enchido haberá unhas verxas para que a fauna piscícola do río Eume non entre alí. Pero unha vez enchida a mina, o lago terá a mesma fauna piscícola que ten o Eume. O que sí e seguro é que poderá haber anguías, pois a anguía é moito máis resistente cas troitas, e non ten tanta necesidade de augas osixenadas e admite mellor a turbiedade. Pero tamén hai outro risco, que é o que lle boten. Se os pescadores empezan a meter especies que lles interesa a eles pescar, eso xa depende e, xa non é posible predecilo eu.

P: Qué modificacións climáticas se provén como consecuencia do lago?
R: Unha masa de auga o que fai é atemperar as oscilacións, é decir, a masa de auga actúa como un regulador. Disminuirán os picos de temperaturas baixas, con menos xeadas e con menos oscilacións de temperaturas altas.

P: E no tocante a posibilidade de vivir nunha eterna néboa?
R: Iso non vai a ocurrir. Según os cálculos que se fixeron na avaliación de impacto ambiental, podería haber néboa ata 5 días máis por ano, en función dos cálculos que se fixeron… todo hai que decilo tamén, que os modelos son modelos… non son realidades.

P: Podería mencionar os resultados e benefizos da rexeneración mineira noutras zonas do mundo e como están a funcionar?
R: Hai lagos acidificados imposibles de utilizar practicamente para nada e hai lagos que son modélicos e que se poden utilizar. Cal é a ventaxa das Pontes? Pois que evidentemente conta con toda a experiencia dos fracasos anteriores, por ejemplo, o noso grupo de traballo leva traballando en temas de oxidación de sulfuros dende 1980, é dicir temos unha experiencia de 28 anos de saber o que ocurre cando hai oxidación e, esa experiencia plasmouse no plan de restauración da mina de Endesa e tamén no plan de restauración da mina de Aznalcoyar. Do desastre de Analcoyar e na recuperación de moitas das minas que existen en Andalucía na faixa pirítica. Polo tanto hai unha experiencia científica que avala que si o facemos normal, ten que sair ben.

R: Como cre que afectará ao Parque Natural das Fragas do Eume ou ao río o trasvase de auga cara ao oco da mina?
R: As Fragas do Eume están máis abaixo do embalse do Eume, e este embalse ten 150 millóns de m³ e aínda que non chovera durante catro anos, pódese manter o caudal normal sen problemas. O cauce do río que está entre o embalse da Ribeira e o embalse do Eume, estará igual que estaba, dende o momento que se fai a captación, pois evidentemente hai unha detracción de auga, que se fará nuns períodos onde esté garantido o caudal ecolóxico sempre. O que pode ocorrer e que en 4-5 anos, pois non haxa grandes avenidas de auga nese tramo, que son só 12 quilómetros. E despois xa chegamos ao embalse do Eume que ten auga suficiente, e xa non hai ningún problema.

R: Finalmente, que outras alternativas de rexeneración da mina se estudaron e cales foron os motivos de elexir a creación do lago?
P: O máis sensato é o lago, dende o meu punto de vista claro, haberá xente que non o pense, e son moi libres. As alternativas contempladas dende o punto de vista ambiental son peores, polas emisións, polo gasto de enerxía eléctrica, por ter que atender continuamente a un bombeo, por estar sacando continuamente unha auga de peor calidade, por que claro se ti bombeas masas de auga pequenas esas masas de auga non teñen o volume tan grande de disolución, polo que a calidade da auga sería moito peor; terías que sacalas e logo levalas a unha depuradora, e logo gastar cartos na depuradora; en cambio aquí trátase de que a auga saia de aí, directamente para o río sen depurar, porque teña a calidade adecuada, ou sexa dende o meu punto de vista non hai color.

Entrevista publicada no xornal PEGADAS (mes de maio)

Video promocional da comarca do Eume

A comarca do Eume conxuga o máis fermoso das paisaxes galegas. Ten o encanto das vilas mariñeiras, a frondosidade dos recantos do Parque Natural das Fragas do Eume e as tranquilas praias que son lugar perfecto para o repouso do viaxeiro. Séculos de historia deixaron nestas terras con castelos, pontes e mosteiros, unha pequena mostra do que ofrecen os 9 concellos que forman este paraíso: Cabanas, A Capela, Monfero, Moeche, Pontedeume, As Pontes, San Sadurniño, As Somozas e Vilarmaior.

COMUNICADO DA PLATAFORMA NA DEFENSA DO PATRIMONIO DAS PONTES

Un corremento de terra na gabia da Mourela ameaza unha mámoa
O monumento megalítico atópase a tan só tres metros do talud

A pasada semana producíase un corremento de terras no marxe Norte das obras da autovía AG-64 ao seu paso polo lugar da Mourela no concello eumés das Pontes de García Rodríguez. Ao redor duns quince metros de terreo, víñanse a baixo producindo un considerábel desprendemento de firme que ía a parar ao fondo da gabia.

Na actualidade a situación debe ser considerada como moi grave, tendo en conta a proximidade do elemento catalogado GA15070127, co marxe Norte da autovía. A penas tres metros separan a estructura arqueolóxica do marxe do talud. Unha situación que empeorará nas vindeiras horas de seguiren a persistir as choivas na zona, o que pode ocasionar novos desprendementos e dar coa mámoa no fondo da autovía. Esta situación sería a todas luces moi grave, tendo en conta os compromisos establecidos pola Dirección Xeral de Patrimonio da Xunta de Galicia, no comunicado emitido o 5 de xuño de 2007, por mor do levantamento da cautela sobre os restos do círculo lítico da Mourela, que a continuación se transcribe:

- Na zona próxima aos restos do círculo lítico existen tres mámoas ás que non lle afectarán as obras da autovía

As mámoas non están afectadas
O resto dos xacementos arqueolóxicos localizados nesa área, os denominados túmulos tan só están afectados en parte do seu ámbito de protección, non no xacemento mesmo, polas obras de construción da Autovía Ferrol-Vilalba. Estas mámoas son visibles e recoñecibles, e para elas trazáronse uns ámbitos de exclusión de obras nos estudos arqueolóxicos levados a cabo con motivo da elaboración do proxecto construtivo da autovía, establecéndose as medidas protectoras e correctoras necesarias para que se conserven na súa integridade.

Á vista de toda a documentación, dos datos que obran no expediente e dos informes dos Servizos Técnicos, a Dirección Xeral de Patrimonio Cultural emitiu unha resolución informando favorablemente a continuación das obras da Autovía Ferrol-Vilalba, treito As Pontes Cabreiros, na área cautelada da Mourela, baixo as seguintes condicións:

- Manteranse balizados os ámbitos de exclusión de obra dos xacementos Mourela 4 (GA15070127), Mourela 6 (GA15070130) e Mourela 7 (GA15070129), nos que non se poderá levar a cabo ningún tipo de obra, e o trazado, na medida do posible, alonxarase destas áreas de exclusión reducindo as dimensións dos noiros ou taludes proxectados. A situación destes elementos e os seus ámbitos deberán figurar na cartografía de obra.

Nunha comunicación remitida no día de hoxe ao Dir. Xeral de Patrimonio da Xunta de Galicia, D. Felipe Arias Vilas, dende a plataforma solicitamos coñecer cales van a ser as medidas a activar para preservar a integridade do ben ameazado e se van a esixir algún tipo de responsabilidade á COTOP, como promotora e responsábel do proxecto.

Cremos que a situación que se está a producir non é froito do azar ou a mala sorte, estamos convencidos de que isto era previsíbel, tal e como vimos manifestando en repetidas ocasións dende o mes de novembro pasado, e non entendemos como non se tomaron as medidas oportunas a tempo, tales como a escavación da mámoa afectada, nun momento no que a seguridade dos arqueólogos non estaba ameazada.

Parece pois que este novo corremento de terras na zona, non contou coa suficiente previsión por parte das autoridades competentes en materia de protección do patrimonio nin foi anticipada polos responsábeis da execución da autovía, poñendo deste xeito en serio risco a integridade dos bens patrimoniais e a propia seguridade das edificacións colindantes.

Neste intre, máis de 50 metros de desnivel e unha profunda fenda no terreo están a arriscar a conservación dunha parte do noso patrimonio. No mes de xuño do pasado ano, xa tivemos que ver tamén como as máquinas remataban con miles de anos de historia, destruindo os restos do círculo lítico e partindo en dous a necrópole, por medio dunha gabia. Agora, a falla de previsión e o incumprimento dos compromisos establecidos para a integral conservación das mámoas e dos seus ámbitos de exclusión, veñen a por en evidencia a rigurosidade dos controis arqueolóxicos na zona.

É neste intre, cando o berro mouro do Canto Máis? cobra forza e significado. De novo debemos preguntarnos: Canto máis teremos que agardar para poder ver aos mecanismos administrativos que garanten a conservación e preservación do noso patrimonio, desenvolver eficazmente o seu traballo? A proposta do túnel, esquencida no caixón dalgún despacho de San Caetano, debería facernos reflexionar sobre a súa idoneidade, como fórmula para non ter que lamentar males maiores.

As Xornadas da Terra deste ano versarán sobre a memoria histórica

Cartace enviado por Hugo Arias.

Cap'Découverte, unha reconversión mineira única en Europa

Cap'Découverte é un lugar único en Europa. Trátase dun Parque de Atraccións resultado do proxecto de rehabilitación da antiga mina de carbón ao aire libre situada no municipio de Carmaux, no departamento de Tarn e na rexión de Mi-Pyrénées, e que foi reconvertida nun centro multiocio cun anfiteatro espectacular de 1.300 m de diámetro e 230 m de profundidade e exclusivamente dedicado ao ocio. 

O espazo dispón de 650 hectáreas de natureza, onde practicar un sinfín de actividades deportivas, musicais e culturais.

O proceso de Cap'Découverte nace da vontade dos políticos e das forzas vivas da súa rexión, capitaneados por Paul QUILES, que pretendía realizar unha ambiciosa reconversión da antiga mina de carbón ao aire libre de Carmaux. 

En 1995, comezouse a elaborar o esquema de redespliegue económico de Carmausin.

 
En 1997, a convocatoria dun Concurso Internacional de Ideas deu como froito a aparición dunha serie de proxectos de valorización da zona da Grande Découverte (o Gran Descubrimento).

 
En maio de 1999 encargouse a realización dun estudo de mercado a unha agrupación de empresas especializadas na materia (KPMG Axe Consultants + ISC + Campus Conseil + Extel). Grazas ao resultado positivo arroxado por devandito estudo, no tocante á previsión de clientela, consiguiuse un compromiso financeiro por parte do Estado francés e das corporacións locais e rexionais. O Comité Interministerial de Ordeación e Desenvolvemewnto do Territorio (CIADT) de abril de 2000 confirmou o apoio, fundamental por outra parte, dos poderes públicos ao proxecto. 

O estudo de arquitectos Chaix & Morel e asociados encárgase, desde xullo de 2000, da dirección das obras de acondicionamento da Découverte.

 
Cap'Découverte tense convertido, dende entón, nun proxecto de toda unha rexión, apoiado polo conxunto das corporacións locais e rexionais: municipios, Consello Xeral do Tarn, Consello Rexional Midi-Pyrénées (equivalente á Xunta de Galicia).

Pra coñecer + pincha aquí

"Dáme medo que non haxa ningún tipo de reacción por parte das administracións"

Xosé Ramón Vidal Romaní, director do Instituto Universitario de Xeoloxía da UDC falou con Vieiros sobre as posíbeis consecuencias que tería o enchido de auga das minas de Meirama e As Pontes.

En Galiza non estamos acostumados a sentir moitos tremores sísmicos, vivimos nun lugar seguro?
Si, até o de agora a maior intensidade dun tremor non pasou de seis na escala Richter, os problemas non veñen pola sismicidade natural, senón por outras causas alleas que incrementan os riscos.

Causas como por exemplo o recheo das minas d'As Pontes e Meirama de auga? Que suporía para o noso país que se leve a cabo esta iniciativa?
No caso d'As Pontes e Meirama pretenden encher de auga o que antes estaba enchido con outras substancias minerais. O problema é que as lagoas resultantes chegarían até os 400 metros de profundidade, o que suporía unha presión hidrostática moi grande no fondo das mesmas, e esta presión podería dirixirse en calquera dirección. Se combinamos esta causa cos sismos que se producen nestas dúas zonas, especialmente ao estaren situadas enriba de dúas fallas activas, os riscos se incrementan. É perigoso para as cidades que se atopan debaixo da presa.

O control do enchido tamén debería facerse de forma coidadosa, para poder deter o proceso en calquera momento, ante posíbeis imprevistos. Ao tratarse de dúas zonas sísmicas activas, que se moven periodicamente, este proceso tamén está rodeado de riscos.

Outro dos problemas desta medida sería a falta de medidas de emerxencia preestablecidas, ou dun protocolo de actuación á hora de accidente...
Si, estamos falando dunha lagoa de 400 metros de profundidade, que estará fundamentalmente destinada ao uso turístico, o que implica que pode chegar a haber naufraxios. No plano non se inclúen medidas de actuación en casos deste tipo, habería que ter medios especiais, submarinos, e algún tipo de organización á hora de proceder aos rescates. Polo de agora, este é outro dos moitos inconvenientes que achega esta medida.

A existencia dunha masa de auga tan grande ao carón de cidades ou vilas pode tamén producir cambios climáticos non si?
Incrementaríanse as brumas e a humidade da zona, ademais de provocar microclimas húmidos que provocarían en moitos casos infeccións nas plantas ou incluso na poboación. As condicións da auga acumulada tamén será outro dos efectos negativos. Habitualmente en Galiza a calidade da auga é ácida, pero nestas zonas a acidez increméntase debido á profundidade. Non se permite a osixenación, o que impide que haxa unha vida subacuática normal.

Desbotáronse outras propostas como a de selar o fondo do oco das minas, ou utilizalo como vertedoiro, en moitos casos por causas económicas. Dende o seu punto de vista, cal sería a mellor solución para rematar con este problema?
Penso que sería enchelas de entullos. En Galiza hai dúas empresas que están a producilos. Enchería o fondo dos ocos con lousa, e deixaría unha profundidade de aproximadamente 20 ou 40 metros para facer a lagoa e dedicala ao turismo como se pretendía nun principio. O problema non é que se cre unha lagoa artificial, senón a profundidade da mesma. Unha masa de auga de menor tamaño sería menos prexudicial que a que teñen prevista.

E cal sería a solución dende o punto de vista administrativo?
Esta é unha das cousas que máis medo me dá. Que non haxa ningún tipo de reacción por parte das administracións. O informe medioambiental polo que se rexeron para crear este proxecto está anquilosado, agora existen máis estudos que reflicten os perigos dos proxectos d'As Pontes e Meirama, e o mes que ven se vai presentar unha tese que conta con datos de 2007.

Penso que alguén do goberno ten que arriscarse e dicir que non vai haber ningún problema. Necesitamos a un responsábel ao que recorrer en caso de que o proxecto non saia como estaba previsto e que non sexa Galiza nin os galegos os que teñan que pagar os erros cometidos por outros.

ADEGA desaconsella construir lagos artificiais sobre as minas de As Pontes e Meirama

Fotógrafo: Domingo Díaz Cabot (para ve-la ampliada pincha enriba)

Consideran que pueden afectar a los ríos de su entorno, y que el nivel de sismicidad de ambas comarcas puede provocar "problemas". Alertan de que en el siglo IV a.C. se registró en la zona un terremoto de escala 9, "algo que se puede repetir".

La Coruña. 01/04/2008
Alberto Varela

La Asociación Ecologista ADEGA ha alertado de que la creación de lagos sobre los socavones de las minas de lignito de As Pontes, y Meirama, ambas en La Coruña, pueden provocar problemas futuros.

Por un lado, su presidenta, Adela Figueiroa, ha explicado que el trasvase de agua disminuirá el caudal de los ríos. En el caso de As Pontes el afectado sería en Eume, que abastece al espacio natural de las “Fragas del Eume”, consideradas el último bosque atlántico de Europa.

Por otro, el catedrático de geología Xosé Ramón Vidal Romaní, ha explicado que en ambas comarcas está desaconsejada la creación de ese tipo de lagos por motivos sísmicos. Existen fallas en movimiento, y en el caso de As Pontes, una tesis doctoral que se publica estos días sostiene que en la comarca de Ferrol se produjo “en el año IV a.C.” un terremoto de grado nueve, “algo que se podría repetir”.

Figueiroa ha asegurado también que “en Alemania se han llevado a cabo iniciativas similares y han dado problemas”, y por eso ha pedido a la Xunta que “no opte por la opción más barata” y piense en los inconvenientes que pueden surgir.

Los estudios consultados por ADEGA han revelado también que en las zonas las en las que se proyectan los rellenos “se suelen llenar de agua normalmente”, por lo que concluyen reclamando la elaboración de una solución “más sensata”.

extraído de AGROCOPE

O fututuro lago das Pontes no Progreso de Lugo

Na Chaira, suplemento do Progreso de Lugo, apareceu hai uns días unha interesante reportaxe da xornalista pontesa Cristina Arias. Nós enlazámola dende da asociación de informática Amigus. Ir a nova.

Novo Blog: O POVO CONTRA ENCE

Hoxe colgamos un blog que nos envía Joám Peres, e que consideramos de interese para coñecer o funcionamento da empresa que segundo dín, pensa en asentarse nos próximos anos nas Pontes. Nós desexamos que non sexa así, e que somentes sexa máis fume electoral.

O POVO CONTRA ENCE:

http://opovocontraence.blogspot.com/